Page 155 - Nurettin Çarmıklı Babama Söz Verdim
P. 155
kilde ve kurumsal bir yapının müdahalesiyle ele alın-
ması, 1914 yılında Nafıa Nezareti’nin, yani Bayındırlık
Bakanlığı’nın, yeniden yapılanması sonucu oluşturulan
“Umur-u Nafia Müdürüyet-i Umumiyesi”nin, bugünkü
adıyla Bayındırlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün kurulma-
sıyla başlar. Ülke genelindeki sulama, kurutma, taşkın-
lardan korunma, nehir ulaşımı, su biriktirme ve dağıtımı
gibi son derece önemli işler, bu Genel Müdürlük tara-
fından yürütülüyordu.
Cumhuriyetin ilanından sonra benim doğduğum 1930’lu
yılların başlarında bu işler Türkiye için büyük önem ka-
zanmıştı. Cumhuriyet hükûmetleri memleketin su kay-
naklarını geliştirmek için geniş çaplı girişimlerde bulu-
nuyor, kapsamlı projeler yapılıp uygulanıyordu. 1925
yılında “Sular Fen Heyeti Müdürlüğü” kurulmuş ve
Bursa, Adana, Ankara, Edirne ve İzmir’de Su İşleri Mü-
dürlükleri oluşturulmuştu. Ancak ödenek azlığı gibi ne-
denler yüzünden bu kurumdan beklenen netice alı-
namamıştı. 1929 yılında yaşanan şiddetli kuraklık ve
kıtlık, su işlerine daha fazla önem verilmesini zorunlu
kılmış ve bu anlayışla “Sular Umum Müdürlüğü” kurul-
muş, 1939 yılında da “Su İşleri Reisliği” oluşturulmuştur.
Cumhuriyetin ilk barajları, bu müdürlük ve reislikler ta-
rafından yaptırılmıştır. Bunlar arasında; 1936 yılında iş-
letmeye açılan Ankara’daki Çubuk I Barajı, Bursa’daki
Gölbaşı Barajı (1938), Niğde Gebere Barajı (1941), Van
156
20.12.2005 08:39:05
N-Carmikli.indd 156
N-Carmikli.indd 156 20.12.2005 08:39:05